पोखरा । बियोन्ड बेइजिङ्ग कम्युनिटी (BBC) को आयोजनामा गण्डकी प्रदेशका सरकारी विद्यालयका शिक्षकहरूलाई लक्षित गरी वृहत्तर यौनिकता शिक्षा प्रशिक्षक प्रशिक्षण सम्पन्न भएको छ।
प्रमुख प्रशिक्षक खुमानन्द सुवेदीको नेतृत्वमा सञ्चालित यो तालिमले किशोरकिशोरीहरूमा यौनिकता, प्रजनन स्वास्थ्य, र जीवनोपयोगी सीपसम्बन्धी जागरूकता अभिवृद्धि गर्ने लक्ष्य राखेको छ।
प्रमुख प्रशिक्षक सुवेदीले तालिमको मुख्य उद्देश्य किशोरकिशोरीहरूलाई यौनिकता र प्रजनन स्वास्थ्यबारे वैज्ञानिक र समावेशी शिक्षा प्रदान गर्न सक्षम शिक्षकहरू तयार गर्नु रहेको बताए। उनले भने, “हाम्रो समाजमा यौनिकता शिक्षालाई अझै पनि निषेधको विषय मानिन्छ। यो तालिमले शिक्षकहरूलाई यी विषयलाई खुला र वैज्ञानिक ढङ्गले कक्षा कोठामा प्रस्तुत गर्न सक्षम बनाउनेछ।” तालिममा सहभागी एक शिक्षकले यो तालिमले किशोरकिशोरीका जिज्ञासाहरूलाई सम्बोधन गर्ने आत्मविश्वास प्रदान गरेको र अब आफूहरूले उनीहरूलाई जीवनोपयोगी सीप र सुरक्षित व्यवहारबारे सिकाउन सक्षम भएको बताए।
यो तालिमले यौनिकता शिक्षालाई बहुआयामिक दृष्टिकोणबाट समेटेको छ। परिवारका सदस्यहरूको भूमिका र जिम्मेवारीलाई विशेष जोड दिइएको छ, जहाँ अभिभावक र परिवारले किशोरकिशोरीको यौनिकता र स्वास्थ्य शिक्षामा सकारात्मक वातावरण सिर्जना गर्न सक्ने उपायहरूबारे छलफल गरिएको छ। त्यस्तै, मित्रता, माया-प्रेम, र प्रणय सम्बन्धले किशोरावस्थामा ल्याउने भावनात्मक र सामाजिक प्रभावलाई समेट्दै स्वस्थ सम्बन्ध कायम राख्ने तरिकाहरू सिकाइएको छ। यौन तथा प्रजनन स्वास्थ्यलाई मानव अधिकारको दृष्टिकोणबाट बुझ्ने र सम्मान गर्ने विषयमा पनि गहन छलफल भएको छ।
लैङ्गिकताको सामाजिक बनावटलाई पनि तालिमको महत्त्वपूर्ण बनाइएको छ। लैङ्गिकता कसरी सामाजिक, सांस्कृतिक, र ऐतिहासिक प्रभावबाट निर्मित हुन्छ भन्ने विषयमा शिक्षकहरूलाई गहन जानकारी दिइएको छ, साथै लैङ्गिक समानताको महत्त्वलाई उजागर गरिएको छ। किशोरकिशोरीहरूलाई आत्मविश्वास, निर्णय क्षमता, र समस्यासमाधानका जीवनोपयोगी सीपहरू सिकाउन शिक्षकहरूलाई प्रशिक्षित गरिएको छ। सामाजिक मान्यता र साथीहरूको प्रभावले किशोरकिशोरीको यौनिक व्यवहारमा पार्ने असरलाई पनि विश्लेषण गरिएको छ। सञ्चारमाध्यमले यौनिकताको चित्रण कसरी गर्छ र यसले किशोरकिशोरीमा कस्तो प्रभाव पार्छ भन्ने विषयमा सचेतना फैलाउने प्रयास गरिएको छ।
किशोरकिशोरीमैत्री स्वास्थ्य सेवाको महत्त्व र उपलब्धताबारे जानकारी प्रदान गर्दै तालिमले किशोरावस्थामा हुने शारीरिक र भावनात्मक परिवर्तन, प्रजनन प्रणालीको कार्य, र यससँग सम्बन्धित मिथकहरू हटाउने प्रयास गरेको छ। महिनावारीलाई सामान्य र स्वस्थ प्रक्रियाको रूपमा बुझाउन र यससम्बन्धी सामाजिक लाञ्छनालाई हटाउन विशेष जोड दिइएको छ। यौन र यौनिकताको जैविक, सामाजिक, र भावनात्मक पक्षहरूबारे विस्तृत जानकारी दिइएको छ, साथै यौनिक व्यवहार र यौनिक परिचयको विविधतालाई सम्मान गर्ने समावेशी दृष्टिकोण अपनाउन प्रोत्साहन गरिएको छ। यौन सङ्क्रमणहरूको रोकथाम, उपचार, र सचेतनाबारे शिक्षकहरूलाई प्रशिक्षित गरिएको छ, जसमा सुरक्षित यौन व्यवहारको महत्त्वलाई प्राथमिकता दिइएको छ।
बियोन्ड बेइजिङ्ग कम्युनिटीले यो तालिमलाई गण्डकी प्रदेशका अन्य जिल्लाहरूमा विस्तार गर्ने योजना बनाएको छ। स्थानीय सरकार, विद्यालय, र समुदायसँगको सहकार्यमा किशोरकिशोरीमैत्री स्वास्थ्य सेवा र सचेतना कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्ने प्रतिबद्धता पनि व्यक्त गरिएको छ।
यो तालिम गण्डकी प्रदेशमा यौनिकता शिक्षा र प्रजनन स्वास्थ्यको क्षेत्रमा एक महत्त्वपूर्ण कदम भएको छ। शिक्षकहरूले प्राप्त गरेको ज्ञान र सीपले किशोरकिशोरीहरूलाई स्वस्थ, सुरक्षित, र जिम्मेवार जीवन जिउन प्रेरित गर्नेछ। यस्ता कार्यक्रमहरूले समाजमा विद्यमान लाञ्छना र मिथकहरू हटाउन र समावेशी शिक्षालाई प्रवर्द्धन गर्न महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्याउने अपेक्षा गरिएको छ।
